Amerika EB-3 Vizesi Yolculuğunuzda Kilit Adım: PERM İşgücü Sertifikası Sürecinin Derinlemesine Analizi

Amerika’da Kariyer ve Yeni Bir Hayatın Kapısı: EB-3 Vizesi ve PERM Sürecinin Önemi

Amerika Birleşik Devletleri’nde çalışmak ve kalıcı olarak yaşamak birçok profesyonel, vasıflı işçi ve diğer çalışanlar için önemli bir hedeftir. Bu hedefe ulaşmanın yollarından biri de istihdam temelli göçmenlik vizeleridir. Bu vizeler arasında öne çıkanlardan biri olan EB-3 Vizesi, belirli iş kategorilerindeki yabancı uyruklu çalışanlara Green Card (Kalıcı Oturma İzni) alma imkanı sunar. Ancak EB-3 vize sürecinin kalbinde, çoğu başvuru sahibi ve sponsor işveren için kritik bir aşama bulunur: PERM İşgücü Sertifikası.

Bu detaylı rehberde, EB-3 vizesi kapsamında PERM sürecinin ne olduğunu, neden bu kadar önemli olduğunu, adımlarını, potansiyel zorluklarını ve başarıya ulaşmak için nelere dikkat edilmesi gerektiğini A’dan Z’ye inceleyeceğiz. Amacımız, hem Amerika’da çalışmak isteyen nitelikli bireylere hem de onlara sponsor olmayı düşünen ABD’li işverenlere yol göstermektir.

EB-3 Vizesi Nedir? Kimler Başvurabilir?

Öncelikle, PERM sürecinin hangi vize kategorisi için geçerli olduğunu netleştirelim. EB-3 Vizesi, ABD’de kalıcı olarak çalışacak yabancı uyruklu vatandaşlar için tasarlanmış bir göçmen vizesi kategorisidir. Üç ana alt kategoriye ayrılır:

1. Profesyoneller (Professionals): Genellikle ABD’de bir lisans derecesi veya yabancı eşdeğeri gerektiren ve adayın bu dereceye sahip olduğu pozisyonlar içindir. Mesleğin icrası için lisans derecesi standart minimum gereklilik olmalıdır.
2. Vasıflı İşçiler (Skilled Workers): En az iki yıllık iş deneyimi veya eğitimi gerektiren, geçici veya mevsimlik olmayan işler içindir. Bu deneyim veya eğitim, pozisyonun gerektirdiği niteliklerle doğrudan ilgili olmalıdır.
3. Diğer İşçiler (Other Workers / Unskilled Workers): İki yıldan az eğitim veya deneyim gerektiren, vasıfsız olarak kabul edilen, geçici veya mevsimlik olmayan işler içindir. Bu kategori için genellikle daha uzun bekleme süreleri söz konusudur.

Bu üç kategoriden hangisine başvurulursa başvurulsun, çoğu durumda ilk ve en önemli adımlardan biri ABD Çalışma Bakanlığı’ndan (Department of Labor – DOL) PERM İşgücü Sertifikası almaktır. Bu sertifika olmadan, işveren genellikle USCIS’e (ABD Vatandaşlık ve Göçmenlik Hizmetleri) I-140 Göçmen İşçi Dilekçesi’ni sunamaz.

PERM İşgücü Sertifikası: Temel Amaç ve Mantık

PERM (Program Electronic Review Management), ABD Çalışma Bakanlığı tarafından yönetilen ve ABD’li işverenlerin yabancı bir işçiyi kalıcı olarak işe almadan önce belirli koşulları yerine getirdiğini belgeleyen bir sistemdir. PERM sürecinin temel amacı şudur:

• ABD işgücü piyasasını korumak.
• İşverenin yabancı bir işçiyi işe almasının, benzer niteliklere sahip ABD’li işçilerin (ABD vatandaşları, Green Card sahipleri, mülteciler veya sığınmacılar) ücretlerini, çalışma koşullarını ve iş fırsatlarını olumsuz etkilemeyeceğini garanti altına almak.
• İşverenin, pozisyon için gerekli niteliklere sahip, istekli ve uygun bir ABD’li işçi bulamadığını kanıtlamasını sağlamak.

Kısacası PERM, “Önce Amerikalı İşçiler” prensibine dayanır. İşveren, DOL’a sunduğu başvuruyla, açık pozisyonu doldurmak için öncelikle yerel işgücü piyasasında arama yaptığını ancak uygun bir aday bulamadığını göstermek zorundadır.

Adım Adım PERM Süreci: Neler Beklenmeli?

PERM süreci dikkatli planlama, titiz uygulama ve detaylı belgelendirme gerektirir. Ana adımlar şunlardır:

1. Adım: Pozisyonun Tanımlanması ve Gerekliliklerin Belirlenmesi

Her şey, işverenin yabancı işçiyi istihdam edeceği pozisyonun net bir şekilde tanımlanmasıyla başlar. Bu aşamada aşağıdaki detaylar kritiktir:

• İş unvanı
• Görev ve sorumluluklar
• Minimum eğitim gereksinimleri (diploma, sertifika vb.)
• Gerekli iş deneyimi (yıl ve tür olarak)
• Özel beceri veya bilgi gereksinimleri (yazılım, dil, teknik bilgi vb.)
• Çalışma yeri

Önemli Not: Belirlenen gereklilikler, pozisyon için normal ve makul olmalı, özellikle yabancı adayı kayırmak amacıyla abartılı veya kısıtlayıcı olmamalıdır. DOL, iş tanımlarını ve gerekliliklerini dikkatle inceler.

2. Adım: Geçerli Ücret Tespiti (Prevailing Wage Determination – PWD)

İşveren, PERM başvurusundan önce veya başvuru sırasında, DOL’un Ulusal Geçerli Ücret Merkezi’ne (National Prevailing Wage Center – NPWC) başvurarak, belirlenen pozisyon ve coğrafi konum için geçerli olan asgari ücret seviyesini öğrenmelidir. Bu süreç “Prevailing Wage Determination” (PWD) olarak adlandırılır.

• İşveren, yabancı işçiye en az bu belirlenen geçerli ücreti veya daha fazlasını ödemeyi taahhüt etmelidir.
• PWD talebi, DOL’un çevrimiçi sistemi üzerinden yapılır ve genellikle birkaç ay sürebilir.
• PWD’nin geçerlilik süresi vardır ve işe alım süreci bu süre içinde ilerlemelidir.

PWD alınması, PERM sürecinin zorunlu bir ön adımıdır ve doğru ücret seviyesinin belirlenmesi, başvurunun reddedilmesini önlemek açısından hayati önem taşır.

3. Adım: İşe Alım Süreci (Recruitment)

PERM’in belki de en karmaşık ve kritik aşaması budur. İşveren, DOL tarafından belirlenen kurallara göre, açık pozisyon için ABD işgücü piyasasında aktif olarak işe alım çabaları yürütmek zorundadır. Bu, pozisyonun niteliğine (profesyonel veya profesyonel olmayan) göre değişiklik gösterse de genellikle şunları içerir:

• Zorunlu İşe Alım Adımları (Tüm Pozisyonlar İçin):
  • İlgili Eyalet İşgücü Ajansı (State Workforce Agency – SWA) ile bir iş emri (Job Order) oluşturmak ve bunu en az 30 gün boyunca aktif tutmak.
  • Pazar günleri yayınlanan yerel bir gazetede (genel tirajlı) en az iki farklı Pazar günü iş ilanı yayınlamak. (Eğer pozisyon profesyonel bir meslek değilse veya yerel gazetede Pazar eki yoksa farklı kurallar geçerli olabilir).
  • İşyerinde, çalışanların görebileceği bir yerde, pozisyon, ücret ve başvuru süreci hakkında bilgi içeren bir ilan (Notice of Filing) asmak (ve varsa şirket içi medya aracılığıyla duyurmak). Bu ilan en az 10 iş günü asılı kalmalıdır.
• Ek İşe Alım Adımları (Profesyonel Pozisyonlar İçin):Yukarıdaki zorunlu adımlara ek olarak, profesyonel pozisyonlar için işveren, aşağıdaki listeden en az üç farklı ek yöntemle daha işe alım faaliyeti yürütmelidir:
  • İş Fuarlarına Katılım
  • İşverenin web sitesinde kariyer sayfasında ilan yayınlama
  • İş arama web sitelerinde ilan yayınlama (Monster, Indeed vb. dışında, pozisyona özel siteler de olabilir)
  • Kampüs içi işe alım etkinlikleri (Üniversite mezunları hedefleniyorsa)
  • Ticari veya profesyonel dergi/gazetelerde ilan yayınlama
  • Özel istihdam firmaları aracılığıyla arama yapma
  • Çalışan tavsiye programları kullanma
  • Kampüs yerleştirme ofisleri aracılığıyla ilan verme
  • Yerel veya etnik gazetelerde ilan verme
  • Radyo veya televizyon reklamları verme

İşe Alım Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Tüm işe alım faaliyetleri, PERM başvurusunun (ETA Form 9089) doldurulmasından önceki 180 gün içinde, ancak PWD alındıktan ve iş emri (Job Order) SWA’da açıldıktan sonra belirli bir zaman aralığında (genellikle 30 ila 180 gün arası) tamamlanmalıdır.
• İşveren, başvuran tüm ABD’li adayları dikkatlice değerlendirmeli ve pozisyonun minimum gerekliliklerini karşılamayan adayları neden reddettiğini yasal ve işle ilgili gerekçelerle belgelemelidir.
• Tüm işe alım çabaları (ilan metinleri, yayın tarihleri, faturalar, başvuranların özgeçmişleri, mülakat notları, reddetme gerekçeleri vb.) detaylı bir şekilde belgelendirilmeli ve en az 5 yıl süreyle saklanmalıdır. Bu belgeler, olası bir DOL denetiminde (audit) talep edilecektir.

4. Adım: ETA Form 9089’un Doldurulması ve Gönderilmesi

Tüm işe alım süreci tamamlandıktan ve PWD alındıktan sonra, eğer nitelikli bir ABD’li işçi bulunamamışsa, işveren veya yetkilendirdiği avukat, PERM başvurusu olan ETA Form 9089‘u elektronik olarak DOL’a sunar.

• Bu form, işveren, pozisyon, yabancı işçi, geçerli ücret ve yürütülen işe alım çabaları hakkında detaylı bilgiler içerir.
• Formun doğruluğu ve eksiksizliği son derece önemlidir. Hatalı veya eksik bilgi başvurunun reddedilmesine veya denetime (audit) yol açabilir.
• Başvuru elektronik olarak yapıldığı için genellikle hızlı bir ilk işlem görür.

5. Adım: DOL Kararı (Onay, Red veya Denetim)

ETA Form 9089 sunulduktan sonra DOL başvuruyu inceler ve üç olası sonuçtan birine varır:

• Onay (Certification): Başvuru onaylanırsa, işveren PERM İşgücü Sertifikasını alır. Bu sertifika belirli bir süre (genellikle 180 gün) geçerlidir ve bu süre içinde işveren USCIS’e I-140 Göçmen İşçi Dilekçesi’ni sunmalıdır.
• Red (Denial): Başvuruda eksiklik, hata veya uygunsuzluk tespit edilirse DOL başvuruyu reddedebilir. Red kararına itiraz etme veya yeniden başvuru yapma yolları mevcuttur ancak bu ek zaman ve çaba gerektirir.
• Denetim (Audit): DOL, başvuruyu daha detaylı incelemek üzere rastgele veya belirli şüpheler üzerine denetime tabi tutabilir. Denetim durumunda, DOL işverenden işe alım süreciyle ilgili tüm destekleyici belgeleri (ilanlar, özgeçmişler, mülakat notları, reddetme gerekçeleri vb.) sunmasını ister. Denetim süreci, PERM onayını birkaç ay veya daha fazla geciktirebilir. Başarılı bir denetim sonucu onay, başarısızlık ise red ile sonuçlanır.

PERM Sürecinde Zaman Çizelgesi ve Maliyetler

PERM süreci, birkaç aydan bir yıla veya denetim durumunda daha da uzun sürebilen karmaşık bir süreçtir.

Aşama	Tahmini Süre	Notlar
Pozisyon Tanımı ve Gereklilikler	Birkaç Hafta	İşverenin hazırlığına bağlıdır.
Geçerli Ücret Tespiti (PWD) Talebi ve Yanıtı	3-6 Ay (veya daha fazla)	DOL işlem sürelerine bağlıdır.
İşe Alım Süreci (Reklamlar, Mülakatlar)	En Az 60-90 Gün	Zorunlu bekleme süreleri ve ilan yayınlama periyotları vardır.
ETA Form 9089 Hazırlığı ve Sunumu	Birkaç Hafta	Avukat veya işverenin hazırlık hızına bağlıdır.
DOL İşlem Süresi (Onay/Red/Denetim Kararı)	6-12 Ay (veya denetimle daha uzun)	DOL’un iş yüküne ve başvurunun durumuna göre değişir. Denetim süreci ek 6-9 ay veya daha fazla sürebilir.
Toplam Tahmini Süre (Sorunsuz)	~12-24 Ay	Bu süreler ortalama değerlerdir ve değişebilir.

Maliyetler: DOL, PERM başvurusu için herhangi bir ücret talep etmez. Ancak, işverenin katlanması gereken önemli maliyetler vardır:

• Reklam ve İlan Giderleri: Gazete ilanları, web sitesi yayınları vb. maliyetler.
• Avukatlık Ücretleri: PERM sürecinin karmaşıklığı nedeniyle genellikle deneyimli bir göçmenlik avukatıyla çalışılır ve bu hizmetin bir maliyeti vardır. Bu ücretler yabancı işçi tarafından ödenemez, işveren tarafından karşılanmalıdır.

Karşılaştırmalı Analiz: EB-3 Kategorileri ve PERM

PERM süreci tüm EB-3 alt kategorileri için genel olarak aynı olsa da, bazı nüanslar olabilir:

• Profesyoneller ve Vasıflı İşçiler: Bu kategorilerdeki pozisyonlar genellikle “profesyonel” olarak kabul edildiği için, yukarıda belirtilen ek 3 işe alım adımının uygulanması gerekir. İş gereklilikleri daha spesifik olabilir (örn. belirli bir derece, lisans, özel beceriler).
• Diğer İşçiler (Vasıfsız): Bu pozisyonlar genellikle “profesyonel olmayan” kabul edilir. Bu durumda, zorunlu 3 işe alım adımı (SWA iş emri, 2 gazete ilanı, işyeri ilanı) yeterli olabilir, ek 3 adım gerekmez. Ancak bu kategori için vize kotaları daha sınırlı olduğundan, Green Card bekleme süreleri genellikle çok daha uzundur.

Ayrıca, bazı istihdam temelli vizeler (örneğin, EB-2 NIW – Ulusal Çıkar Feragati) PERM sürecinden muaftır. Ancak EB-3 için PERM, kural olarak zorunludur.

Örnek Kullanım Senaryoları (Case Yaklaşımı)

PERM sürecini daha iyi anlamak için birkaç hipotetik senaryo inceleyelim:

Senaryo 1: Yazılım Mühendisi (Profesyonel Kategori)

• Şirket: Kaliforniya’da bir teknoloji startup’ı.
• Pozisyon: Kıdemli Yazılım Mühendisi (Minimum şart: Bilgisayar Bilimleri Lisans Derecesi + 3 yıl deneyim).
• PERM Süreci:
  1. Şirket, pozisyon tanımını yapar ve avukatıyla PWD talebinde bulunur (Tahmini bekleme: 4 ay).
  2. PWD alındıktan sonra, SWA’da iş emri açılır (30 gün aktif kalır).
  3. Şirket, yerel büyük bir gazetede 2 Pazar ilanı verir.
  4. Şirket, ofiste ve intranet’te “Notice of Filing” ilanını 10 iş günü yayınlar.
  5. Profesyonel pozisyon olduğu için ek 3 adım atılır: Şirketin kariyer sayfasında ilan, popüler bir teknoloji iş sitesinde ilan (örn. Dice) ve bir üniversite kariyer fuarına katılım.
  6. Tüm ilanlar PWD alındıktan sonraki 30-180 gün aralığında yapılır.
  7. Gelen başvurular (varsa) dikkatle incelenir. Minimum nitelikleri karşılayan ABD’li aday bulunamazsa, reddetme nedenleri belgelenir.
  8. Tüm işe alım adımları tamamlandıktan sonra (son ilandan en az 30 gün sonra), avukat ETA Form 9089’u elektronik olarak sunar.
  9. DOL’dan yanıt beklenir (Tahmini: 8 ay). Şanslıysa doğrudan onay gelir, değilse denetim süreci başlar.

Senaryo 2: Kaynakçı (Vasıflı İşçi Kategorisi)

• Şirket: Teksas’ta bir imalat fabrikası.
• Pozisyon: Kaynakçı (Minimum şart: Lise diploması + 2 yıl özel kaynakçılık deneyimi/eğitimi).
• PERM Süreci: Süreç Yazılım Mühendisi senaryosuna benzer, ancak pozisyon “vasıflı” ama “profesyonel” olmadığı için ek 3 işe alım adımı gerekmeyebilir (DOL sınıflandırmasına bağlı). Zorunlu adımlar (SWA iş emri, 2 gazete ilanı, işyeri ilanı) yeterli olabilir. İşe alım çabaları yine dikkatle belgelenmelidir.

PERM Sürecinde Başarı İçin İpuçları ve Stratejiler

• Erken Planlama: PERM uzun bir süreçtir. İşverenler ve adaylar zaman çizelgesini dikkate alarak plan yapmalıdır.
• Doğru Pozisyon Tanımı: İş gereklilikleri gerçekçi, pozisyonla ilgili ve abartısız olmalıdır.
• Titiz İşe Alım: Tüm işe alım adımları DOL kurallarına harfiyen uygun olarak yapılmalıdır.
• Detaylı Belgelendirme: Her adım (ilanlar, başvurular, mülakat notları, reddetme nedenleri) eksiksiz belgelenmeli ve saklanmalıdır. Denetim (audit) her zaman bir olasılıktır.
• Geçerli Ücrete Uygunluk: Belirlenen geçerli ücrete veya daha fazlasına ödeme yapma taahhüdü esastır.
• Deneyimli Hukuki Destek: PERM sürecinin karmaşıklığı ve potansiyel tuzakları nedeniyle, deneyimli bir göçmenlik avukatı veya danışmanlık firmasıyla çalışmak başarı şansını önemli ölçüde artırır. Avukat, sürecin doğru yönetilmesini, olası hataların önlenmesini ve denetimlere hazırlıklı olunmasını sağlar.
• Dürüstlük ve Şeffaflık: Süreç boyunca DOL’a sağlanan tüm bilgilerin doğru ve eksiksiz olması kritiktir.

Alıntılanabilir Önemli Noktalar: PERM Özeti

• PERM, EB-3 vizesi için genellikle zorunlu bir ilk adımdır.
• Amacı, yabancı işçi istihdamının ABD’li işçileri olumsuz etkilemediğini kanıtlamaktır.
• Süreç; pozisyon tanımı, geçerli ücret tespiti (PWD), zorunlu ve ek işe alım adımları, ETA Form 9089’un sunulması ve DOL kararını içerir.
• İşe alım süreci, ABD’li adayların bulunamadığını göstermek için tasarlanmıştır.
• Tüm sürecin titizlikle belgelenmesi ve belgelerin saklanması zorunludur.
• PERM süreci 1 ila 2 yıl veya daha uzun sürebilir.
• DOL başvuru ücreti almaz, ancak reklam ve avukatlık masrafları işverene aittir.
• Denetim (Audit) olasılığına her zaman hazırlıklı olunmalıdır.
• Profesyonel hukuki destek almak, başarı şansını artırır.

Sonuç: PERM Labirentinde Profesyonel Rehberlik

Görüldüğü gibi, EB-3 vizesi için PERM İşgücü Sertifikası süreci, detaylara dikkat edilmesi gereken, zaman alıcı ve karmaşık bir yoldur. Hem sponsor olacak işverenler hem de Amerika’da kariyer hedefleyen adaylar için bu sürecin doğru ve eksiksiz bir şekilde yönetilmesi hayati önem taşımaktadır. Yapılacak küçük bir hata bile başvurunun reddedilmesine veya aylarca sürecek gecikmelere yol açabilir.

Bu nedenle, PERM sürecine girmeden önce veya süreç sırasında profesyonel destek almak, olası riskleri en aza indirmenin ve başarıya ulaşma şansını maksimize etmenin en etkili yoludur. Deneyimli bir göçmenlik hukuku uzmanı, güncel DOL düzenlemeleri ve politikaları konusundaki bilgisiyle size özel stratejiler geliştirebilir, belgelerinizi eksiksiz hazırlamanıza yardımcı olabilir ve süreç boyunca size rehberlik edebilir.

Eğer siz de bir ABD’li işveren olarak nitelikli bir yabancı çalışanı EB-3 vizesi ile istihdam etmeyi düşünüyorsanız veya EB-3 vizesi ile Amerika’da çalışmak isteyen bir adaysanız, PERM ve sonraki adımlar hakkında daha fazla bilgi almak ve kişiselleştirilmiş bir danışmanlık hizmeti için bizimle iletişime geçmekten çekinmeyin. Uzman ekibimizle bu karmaşık süreci sizin için kolaylaştırmaya hazırız.

---